Ahır Temizse Hayvan Sağlıklı Sütü Verimlidir

Çerkezköy Ziraat Odası Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Toprak süt sığırcılığı ve besi hayvancılığı yapanların gerek barınak temizliği ve aydınlatma, gerekse beslenme ve ısı durumlarının hayvan sağlığına uygun ve belirtilen ölçülerde yapılması gerektiğini söyledi. Kendisinin de süt ve besi yetiştiriciliği yaptığını, ahırların süt ve besi hayvanları için uygun ve hijyenikolması gerektiğini belirtti.

GEREKLİ ÖZEN GÖSTERİLMİYOR

Çerkezköy ZO Başkanı Hasan Toprak, ülkemiz genelinde süt sığırı işletmelerinin en önemli sorunlarından birinin hayvanların barındığı ahırların yapımı olduğunu kaydetti. Toprak, “Üreticilerimiz çoğu zaman pahalı damızlık hayvan almakta, beslemeye yeterince özen göstermekte,  hayvanlara gerekli aşılarını yaptırarak hastalıklara karşı duyarlı davranmaktadır. Ancak sağlıklı ahır yapımına gerekli özeningenelde gösterilmediğini görmekteyiz.Hâlbuki verimli ve sağlıklı hayvanların modern ahırlarda barınma zorunlulukları vardır.

SONRADAN DÜZELTMEK ZOR

Barındıkları yerinhijyenikliği hem hayvan hemde insan sağlığı açısından önemlidir. Barınak sağlıklı olursa başarı şansı artar. Aksi takdirde ilkel ve yanlış şekilde hayvancılık yapılırsa sorunlar yaşanır. Hatalı yapılan barınakların sonradan düzeltilmesi çok zor olur. Dolayısıyla ahır, tekniğine uygun olarak inşa ettirilmeli ve uygun özelliklere sahip olmalıdır.Bu konuda ne yapılması gerektiği konusunda İlçe Tarım Müdürlükleri’nden gerekli bilgi alınabilir” dedi.

SÜT SIĞIRLARI İÇİN AYRI AHIR OLMALI
 

Toprak, süt sığırı yetiştiriciliği ile uğraşan kişilerin de buna uygun ahır yapmaları gerektiğini belirterek, “Bu konuda gelişmiş ülkelerde planlı ve sağlıklı barınak, üreticinin altyapısı ve üretimin bir yerde sigortasıdır. Üretimin düzgün bir biçimde yapılmasının sağlanması ve ucuzlatılmasında ilk düşünülen konu modern barınak yapımıdır ve bu da olmazsa olmazlardandır. Süt sığırları için planlı ve uygun ahır yapımı oldukça önemlidir. Çünkü işletmenin değerli ve hassas olan hayvanlarını belli bir disiplin altında uzun süreli barındırma gereksinimi olması dolayısıyla, belli bir düzen içerisinde gerçekleştirme bakımından da önemlidir.

İŞLETME BİR BÜTÜNDÜR

Ahır, hayvanların sağlıklı ve yüksek süt verimi sağlayacağı, yem dağıtımı, gübre temizliği, sağım ve diğer bakım işlerinin kolaylıkla yürütülebileceği bir mekan olup, süt sığırı işletmelerinin bir yerde can damarıdır. Bu nedenle, ahırların planlanmasına büyük özen gösterilmelidir. Ahır planlaması denilince sadece sağılır ineklerin barınacağı yapı olarak düşünülmemelidir. İşletme bir bütün olarak ele alınmalı ve sağılır inek ahırı yanında, buzağı, dana, düve ve ineklerin barınacağı ahırlar ile ot, silaj, katı-sıvı gübre depoları, çeşitli koruma yapıları olmalıdır. İşletme sahibi olmasa bile çalışacak işçinin yada işçilerin barınacağı evin de burada olması gerekir” diye konuştu.

AHIR ISISINA DİKKAT

Hasan Toprak ahır ısısı konusunda da şunları kaydetti: “ Ahır ısısı hayvanların fizyolojik etkinlikleri, sağlık ve verimleri ile barınakta çalışan işçilerin sağlığı yönünden önemlidir. Süt sığırları için ahır sıcaklığı, ahırda barınan hayvan sayısına göre değişkenlik gösterir ve buna göre yapılmalıdır. Ayrıca ahırların kapalı ve açık olmasına göre ayrıcalıkta gösterir. Kapalı ahırlarda 10-15°C en uygun ısıdır. Bu değer zorunlu hallerde 7°C'ye kadar inebilir. Bundan düşük sıcaklıklar, ahır içerisinde nem yoğunlaşmasını artırması ve uygun olmayan bir çalışma ortamı yaratması nedeniyle yapılmaz.

(-25) DEĞİL +25 SIKINTI

Sığırların açık ahırlarda barındırılmaları durumunda sıcaklığın 0°derecenin altına düşmesi ise büyük bir sorun yaratmaz. Ancak, dikkat edilmesi gereken noktada ani sıcaklık değişimlerinin sığır sağlığı ve verimi üzerine yapacağı olumsuz etkilerle karşılaşılmasıdır Özellikle şunu da vurgulamak istiyorum: Yeterli yem vermek şartıyla (- 25) dereceye kadar inen ısılarda bile süt sığırlarının verimlerinde önemli bir düşme yaşanmaz, sağlıkları bozulmaz. 25 derece ile 35 dereceyi geçen sıcaklıklar hayvanları rahatsız etmekte, süt verimi ve sütün yağ oranı düşmektedir.

SICAKLARDA ALINACAK ÖNLEMLER

Aşırı sıcaklarda hayvanları rahatlatmak içingölgelik, fanlarla havanınsirkülasyonu, su püskürtme ve benzeri yöntemler uygulanmalıdır. Çoğu yetiştiricinin ahırında olduğu gibi; havasız, pis kokulu, nemli ve aşırı sıcak ahırlarda hayvanları tutmak ise hayvanlara eziyetolur. Sağlıklarını sürdüremez ve verimli olamazlar.Hayvanlar, soğuk ve düşük nemli ortamlara daha kolay uyum sağlamaktadırlar. Nemli sıcak ortamlarda  ise büyük ölçüde rahatsızlık duymaktadırlar.Ayrıca yeterince havalandırmanın yapılmadığı fazla nemli ahırlarda yalıtım iyi yapılmamış ise yapı üzerinde yoğunlaşan nemin hayvanlar üzerine damlaması da hayvanları çok ama çok rahatsız eder.Hastalanmalarına yol açar, yem yememe isteği başlar ve de  sütverimlerinin düşmesine neden olur.

AYDINLIK VE HAVADAR OLMALI

Bu nedenle barınaklarında her koşula uygun yapılması lazım ki sorunlar yaşanmasın.Ahırlarda yalıtım ve havalandırmada mutlaka olmalı.Havalandırma ile barınak içerisinde bulunan sıcak ve kirli hava dışarı atıldığından hayvanların yaşam ve verimini sürdürebilmesi için gerekli oksijen sağlanmakta ve ahırdakizararlı gazlar, istenmeyen kokular ve havada bulunan zararlılar havalandırma ile ahırdan uzaklaştırılmaktadır. Ahır havadar ve aydınlık olmalı, içinde kesinlikle hava cereyanı olmamalıdır. 

İKLİM KOŞULLARINA UYULMALI

 

Aydınlatma doğal ya da yapay yollardan yapılır. Aydınlatma ile sağıma, yemleme, temizlik gibi iş kolaylığı sağlanır. Doğal ışıktan yararlanmak için ahır duvarlarına eşit aralıklarla pencere yapılmalıdır. Doğal aydınlatmada pencere yüzeyi, bölgenin iklim koşulları dikkate alınarak yapılmalıdır.

SÜREKLİ TEMİZLENMELİ

Süt sığırcılığı işletmelerinde verimli ve sağlıklı bir üretim için gübrenin günlük olarak ahırdan uzaklaştırılması gerekir. Ahır tabanı mutlaka temiz ve kuru olmalı. Gübre katı, sıvı yada karışık bir şekilde temizlenebilir. Ahır taban düzenlemesi, gübre işletim sistemiyle yakından ilgilidir. Ahır içine aşırı yumuşak veya aşırı sert tabanlar yapılmamalıdır. Gübre temizliğinde üç farklı sistem yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlar traktör ve mekanik küreyicilerle, ızgara tabanlı zeminde ve basınçlı su uygulaması ile yapılan temizlemelerdir. Ahırlarda özellikle doğum yerleri ve buzağı bölmeleri sürekli olarak temiz tutulmalıdır.”

Haber / Seyit SÜREN