Toprak: Ahır temizliği sağlıklı süt verimidir

HAYVAN BESİCİLİĞİ YAPANLARIN HİJYENİK VE SAĞLIKLI AHIR YAPMALARI ŞART

Çerkezköy Ziraat Odası Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Toprak,  konu ile ilgili şu bilgileri verdi; “Ülkemiz genelinde süt sığırı işletmelerinin en önemli sorunlarından biri hayvanların barındığı ahırlardır.  Bu ahırların her şeyden önce o ahırda kaç tane büyük yada küçük baş hayvan barındırılacak ise ona göre yapılmalı. Hijyenik olmasına da çok dikkat edilmelidir. Hayvanlara gerekli aşılarını zamanında aksatılmadan yaptırarak hastalıklara karşı korunmalı ve bu konularda devamlı duyarlı davranılmalıdır. Sağlıklı ahır yapımına gerekli özenin genelde gösterilmediğini görmekteyiz. Hâlbuki verimli ve sağlıklı hayvanların modern ahırlarda barınma zorunlulukları vardır. Bu aynı zamanda hem üreticinin zarar etmemesi açısından hem de daha verimli hayvan yetiştirmesi ve de sağlıklı süt üretimi alması açısından önemlidir. Bu konuda ne yapılması gerektiği konusunda üreticilerimiz ilçe tarım müdürlüklerinden detaylı olarak gerekli bilgileri alınabilir” dedi.

 SÜT SIĞIRLARI İÇİN AYRI AHIR OLMALI

Toprak, süt sığırı yetiştiriciliği yapan kişilerin uygun ahır yapmaları gerektiğini de kaydederek,  “Bu konuda gelişmiş ülkeler planlı ve sağlıklı barınaklar yapmaktadır. Yaptığım yurt dışı gezilerinde bunları gördüm ve üreticinin altyapısı ve üretimin bir yerde sigortasıdır. Üretimin düzgün bir biçimde yapılmasının sağlanması ise  ucuzlatılmasında ilk düşünülen konu modern barınak yapımıdır. Bu olmazsa olmazlardandır. Süt sığırları için planlı ve uygun ahır yapımı çok önemlidir. Çünkü işletmenin değerli ve hassas olan hayvanlarını belli bir disiplin altında uzun süreli barındırma sağlanması nedeniyle belli bir düzen içerisinde gerçekleştirmesi bakımından da önemlidir.  Hijyenik ahırlar süt sığırı işletmelerinin bir yerde can damarıdır.  Ahır planlaması denilince sadece sağılır ineklerin barınacağı yapı olarak görülmemeli ve işletme bir bütün olarak ele alınmalı ve sağılır inek ahırı yanında, buzağı, dana, düve ve ineklerin barınacağı ahırlar ile ot, silaj, katı-sıvı gübre depoları, çeşitli koruma yapıları da ayrıca olmalıdır. Ayrıca bunların yanına çalışacak ya da çalışan işçi veya işçilerin barınacağı evin de olması lazım.” diye konuştu.

AHIR ISISINA VE AYDINLIĞINA DİKKAT EDİLMELİ

Toprak ahır ısısı ve aydınlık konusuna da değinerek, “Ahır ısısı hayvanların fizyolojik etkinlikleri, sağlık ve verimleri ile barınakta çalışan işçilerin sağlığı yönünden önemlidir. Süt sığırları için ahır sıcaklığı, ahırda barınan hayvan sayısına göre değişkenlik gösterir ve buna göre yapılmalıdır. Ahırların kapalı ve açık olmasına göre ayrıcalıkta gösterir. Kapalı ahırlarda 10-15°C en uygun ısıdır. Bu değer zorunlu hallerde 7°C'ye kadar inebilir. Bundan düşük sıcaklıklar, ahır içerisinde nem yoğunlaşmasını artırması nedeniyle uygun olmayan bir çalışma ortamı yaratır.

 Sığırların açık ahırlarda barındırılmaları durumunda kış aylarında sıcaklığın 0°derecenin altına düşmesi ise büyük bir sorun yaratmaz. Ancak, dikkat edilmesi gereken noktada ani sıcaklık değişimlerinin sığır sağlığı ve verimi üzerine yapacağı olumsuz etkilerle karşılaşılmasıdır. Özellikle yeterli yem vermek şartıyla (- 25) dereceye kadar inen ısılarda bile süt sığırlarının verimlerinde önemli bir düşme yaşanmaz, sağlıkları bozulmaz. Ancak 25 derece ile 35 dereceyi geçen sıcaklıklar hayvanları rahatsız etmekte, süt verimi ve sütün yağ oranı düşmektedir. Ahırlar havalandırmalı yapılmalı ve sık sık da havalandırılmalıdır. Havasız, pis kokulu, nemli ve aşırı sıcak ahırlarda hayvanları tutmak ise hayvanlara eziyet olur. Sağlıksız olurlar ve verimli olamaz. Soğuk ve düşük nemli ortamlara daha kolay uyu sağlamaktadırlar.  Nemli sıcak ortamlarda  ise büyük ölçüde rahatsızlık duymaktadırlar. Ayrıca yeterince havalandırmanın yapılmadığı fazla nemli ahırlarda yalıtım iyi yapılmamış ise yapı üzerinde yoğunlaşan nemin hayvanlar üzerine damlaması da hayvanları çok ama çok rahatsız eder. Hastalanmalarına yol açar, yem yememe isteği başlar ve de  süt verimlerinin düşmesine neden olur. Ahırlar hava ceryanı almamalı ve ilkim koşullarına göre uyumlu yapılmalı. Doğal ışıktan yararlanmak için ahır duvarlarına belli aralıkta ve eşit  boyutlarda pencere yapılmalıdır. Doğal aydınlatmada pencere yüzeyi, bölgenin iklim koşulları da dikkate alınarak yapılmalıdır’’ dedi. 

 AHIRLAR SÜREKLİ TEMİZLENMELİ

Toprak; “Ahır tabanı mutlaka temiz ve kuru olmalı ve her gün iki kez temizlenmeli. Gübre katı, sıvı yada karışık bir şekilde temizlenebilir. Ahır taban düzenlemesi, gübre işletim sistemiyle yakından ilgilidir. Ahır içine aşırı yumuşak veya aşırı sert taban yapılmamalıdır. Gübre temizliğinde üç farklı sistem yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlar traktör ve mekanik küreyicilerle, ızgara tabanlı zeminde ve basınçlı su uygulaması ile yapılan temizlemelerdir. Ahırlarda özellikle doğum yerleri ve buzağı bölmeleri ise her zaman ve sürekli olarak temiz tutulmalıdır” dedi.

Haber/Seyit SÜREN